• اهواز- پایگاه خبری رهرو نیوز، زهره کریمی:

    در جهان امروز که توسعه پایدار در گرو مشارکت متوازن تمامی اقشار جامعه است، حضور زنان در عرصه سیاست دیگر یک مطالبه نیست، بلکه ضرورتی گریزناپذیر به شمار می‌رود. زنان، به‌عنوان نیمی از پیکره جمعیت انسانی، اگر نتوانند در فرایند تصمیم‌سازی‌ها و قدرت سیاسی نقش‌آفرینی کنند، تحقق عدالت اجتماعی و رشد سیاسی دچار اختلال خواهد شد.

    طی دهه‌های اخیر، گرچه در برخی جوامع سنتی به ویژه در خاورمیانه، ساختارهای فرهنگی و نگرش‌های عرفی همچنان موانعی جدی در مسیر مشارکت سیاسی زنان ایجاد کرده‌اند، اما روندی آهسته و پیوسته از تغییر نیز قابل مشاهده است؛ به‌ویژه در کشورهایی نظیر ایران که بسترهای حقوقی و اجتماعی برای نقش‌آفرینی زنان، به‌تدریج تقویت شده است.

    از پیروزی انقلاب اسلامی تاکنون، زنان ایرانی در قالب انتخابات شوراها، نمایندگی مجلس و حتی حضور در ساختارهای اجرایی، حضور مؤثرتری پیدا کرده‌اند. این مسیر گرچه خالی از چالش نبوده، اما تجربیات آن نشان می‌دهد زنان توانسته‌اند در بزنگاه‌های حساس سیاسی، اجتماعی و حتی امنیتی، در قامت بازیگران اصلی ظاهر شوند.

    بر پایه یافته‌های تحلیلی برخی مطالعات جامعه‌شناسی، طیف متنوعی از عوامل در شکل‌گیری یا تقویت مشارکت سیاسی زنان تأثیرگذارند. در حوزه فردی، مؤلفه‌هایی همچون اعتماد به نفس، درک از اثربخشی سیاسی و احساس تعلق اجتماعی، نقش قابل توجهی ایفا می‌کنند. از منظر فرهنگی، سرمایه فرهنگی، تحصیلات و نوع نگرش به ساختار قدرت از جمله عوامل تعیین‌کننده هستند. ساختار خانواده، میزان حمایت اجتماعی و فضای فکری حاکم بر آن نیز می‌تواند مشارکت زنان را تسهیل یا تضعیف کند.

    در همین حال، عوامل کلان‌تری نظیر شرایط اقتصادی، جایگاه شغلی، درآمد و دسترسی به منابع مالی، به‌عنوان مؤلفه‌های زمینه‌ساز یا بازدارنده ایفای نقش سیاسی زنان قابل تحلیل‌اند. از سوی دیگر، وجود نهادهای واسط مانند احزاب، انجمن‌ها و تشکل‌های مدنی می‌تواند به توانمندسازی سیاسی زنان و شکل‌گیری هویت فعال سیاسی آنان کمک شایانی کند.

    بررسی‌های تطبیقی نشان می‌دهد که در کشورهای دارای ساختارهای دموکراتیک‌تر، مشارکت زنان نه‌تنها به افزایش عادلانه‌ فرصت‌ها منجر شده، بلکه در بهبود کیفیت تصمیم‌گیری‌های عمومی نیز نقش داشته است. در ایران نیز با وجود موانعی که ریشه در نگرش‌های سنتی دارد، اما ظرفیت‌های قانونی و اجتماعی در حال توسعه است و می‌توان با سیاست‌گذاری هوشمندانه، بر دامنه مشارکت زنان در حوزه‌های سیاست‌گذاری افزود.

    نتیجه‌گیری

    مشارکت سیاسی زنان، نه امری نمادین و تزیینی، بلکه رکن مهمی از توسعه ملی و سیاسی است. زنان با ورود به عرصه سیاست، نه‌تنها صدای نیمی از جامعه را نمایندگی می‌کنند، بلکه رویکردهای تازه‌ای در مدیریت، قانون‌گذاری و حل مسائل عمومی به همراه می‌آورند. ایجاد فرصت‌های برابر، آموزش سیاسی هدفمند و بازنگری در نگرش‌های فرهنگی می‌تواند مسیر را برای ارتقای مشارکت زنان هموار کند. آنچه امروز نیاز داریم، عبور از نگاه حداقلی به زنان در سیاست و رسیدن به درک واقعی از نقش تحول‌آفرین آنان در آینده ایران است.

      • منبع خبر : پایگاه خبری رهرو نیوز