• نویسنده : زهره کریمی

    • اهواز- پایگاه خبری رهرو نیوز؛ زهره کریمی:

    اهواز، شهری که در امتداد رودخانه کارون نفس می‌کشد، مدت‌هاست زیر آوار نخاله‌های ساختمانی له می‌شود؛ نخاله‌هایی که حالا نه فقط تهدیدی زیست‌محیطی بلکه زخمی عمیق بر چهره اجتماعی، اقتصادی و بهداشتی شهر شده‌اند.

     زباله‌هایی که اهواز را از پا می‌اندازند

    از میدان شهدا تا کوی علوی، از گلدشت تا ملاشیه، صدای شهروندان اهوازی دیگر تنها به بوق ممتد سامانه‌های پاسخگویی ختم نمی‌شود؛ فریاد خاموش مردمی‌ست که زندگی‌شان با تپه‌های نخاله گره خورده. در روزهایی که کشور به استقبال نوروز ۱۴۰۴ می‌رود، خیابان‌های اهواز بیشتر شبیه کارگاه متروکه عمرانی‌اند تا شهری در حال آماده‌سازی برای بهار.

    روایت مردم: خستگی از وعده‌ها

    «دیگه خسته شدیم. هر شب کامیون‌ها نخاله‌ها رو می‌ریزن، صبح بوی تعفن بیدارمون می‌کنه.» این صدای مردی است از کوی سادات که ده سال است در همان خانه زندگی می‌کند. او تنها نیست. خانم سواری از گلدشت نیز می‌گوید: «هیچ‌کسی ما رو نمی‌شنوه. ما با این کوه‌های زباله زندگی می‌کنیم.»

    مشکل وقتی پیچیده‌تر می‌شود که بدانیم بخش زیادی از این نخاله‌ها نه از سوی مردم، که از سوی همان خودروهای وابسته به پیمانکاران و خودروهای شهرداری تخلیه می‌شوند. به گفته حمید دغاغله، رییس کمیسیون عمران شورای شهر، ۷۰ تا ۸۰ درصد نخاله‌ریزی‌ها توسط خودروهایی صورت می‌گیرد که زیرمجموعه شهرداری هستند. این یعنی بخشی از بحران، از دل نهادهای رسمی زاده شده است.

    آمار رسمی و پشت‌پرده‌ها

    بر اساس اعلام رسمی شهرداری اهواز، تا اواخر بهمن ۱۴۰۳ بیش از ۶۰ درصد نخاله‌های سطح شهر جمع‌آوری شده‌اند. با این حال، شاهدان عینی و خبرنگاران محلی معتقدند که این آمار بیشتر جنبه تبلیغاتی دارد.

    از سوی دیگر، معاون خدمات شهری شهرداری اهواز اعلام کرده که میلیاردها تومان صرف جمع‌آوری این نخاله‌ها شده؛ بودجه‌ای که به‌زعم برخی کارشناسان، می‌توانست صرف ساخت بوستان‌های شهری یا فضاهای ورزشی شود. اما چرا همچنان تپه‌های نخاله در سطح شهر پابرجاست؟ دلیل را شاید باید در نبود نظارت کافی، تخلیه شبانه توسط خودروهای بدون پلاک، نبود زیرساخت مناسب برای بازیافت و مشارکت ناکافی نهادهای مسئول جست‌وجو کرد.

    تحلیل: بحران چندلایه

    فراتر از چهره نازیبای شهر، این نخاله‌ها حالا تبدیل به تهدیدی جدی برای سلامت شهروندان شده‌اند. کارشناسان بهداشت محیط هشدار داده‌اند که تداوم وضعیت موجود، به‌ویژه در نزدیکی رودخانه کارون، می‌تواند به افزایش بیماری‌های واگیر نظیر سالک و بیماری‌های منتقله از خاک آلوده منجر شود.

    افزون بر آن، نبود زیرساخت‌های منسجم برای بازیافت نخاله‌ها، موجب شده تا حجم زباله‌های انباشته، شهر را در آستانه بحران زیست‌محیطی قرار دهد. طبق اظهارات متخصصان، بسیاری از استان‌ها موفق به تبدیل نخاله‌ها به مصالح ساختمانی شده‌اند، اما اهواز همچنان از این قافله عقب مانده است.

    راهکارها: آیا روزنه امیدی هست؟

    به گفته‌ی یکی از کارشناسان محیط زیست که در این زمینه با ما گفت‌وگو داشت، تنها راه برون‌رفت از این بحران، «ترکیب مدیریت سختگیرانه، سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های بازیافت، آموزش عمومی، و پایش هوشمند خودروهای حمل نخاله» است.

    در همین راستا، شهرداری اهواز اعلام کرده که اقداماتی از قبیل ایجاد ۸ ایستگاه تخلیه نخاله، مسدودسازی زمین‌های بایر و آغاز نصب دوربین در نقاط حساس در دستور کار قرار گرفته است. اما تجربه نشان داده تا زمانی که نظارت مستمر، برخورد قضایی با متخلفان و مشارکت مردمی نباشد، این اقدامات در حد تبلیغ باقی می‌مانند.

    جمع‌بندی: بهار، فقط با خیابان‌های پاک از راه می‌رسد

    اگرچه وعده پاکسازی کامل شهر تا نوروز داده شده، اما تجربه سال‌های گذشته نشان می‌دهد که تنها جمع‌آوری فیزیکی نخاله‌ها، درمان ریشه‌ای بحران نیست. اهواز نیازمند بازمهندسی جدی در ساختار مدیریت پسماند، شفافیت عملکرد نهادهای مسئول، و مهم‌تر از همه عزم جمعی و مردمی برای نجات از این وضعیت است.

    شاید حالا زمان آن رسیده که به جای مخفی کردن نخاله‌ها در زمین‌های خالی، به سراغ ریشه‌ها برویم؛ تا اهواز، شهر گرمای جنوب، زیر سایه نخاله‌ها فرو نرود.

      • منبع خبر : پایگاه خبری رهرونیوز