• نویسنده : دکتر رضا عاشوری زاده

    • در نظام بین الملل بسیاری از کشورها استراتژی و سیاست های خود را بر نوعی واقع گرایی استوار ساخته و یا در حال حرکت به سمت آن هستند، واقع گرایی به آن معنی که بتوان از ظرفیت تمامی کشورها بر پایه تعاملی سازنده به نفع منافع ملی خود استفاده کرد که در این بین می توان کشورهای توسعه یافته اروپایی و یا آسیای شرقی را نام برد. به عنوان مثال چین از سال ۱۹۷۸تاکنون توانسته است که با استفاده از این رویکرد خود را به عنوان یکی از مهم ترین بازیگران در عرصه بین المللی معرفی کند.

    متاسفانه در ایران دولت های گذشته نگاهی تک محوری به نظام جهانی داشته اند و پیکان سیاست های خود را یا به سمت شرق نشانه گرفته اند یا غرب،و همواره در پیش برد اهداف خود با مشکلاتی همراه بوده اند.
    اما در سخنرانی آیت الله رئیسی پس از پیروزی در انتخابات در جمع خبرنگاران داخلی و خارجی دو نکته کلیدی و حائز اهمیت وجود داشت و آن اینکه :

    ۱-فراجناحی و مستقل بودن و استفاده از نخبگان در سیستم مدیریتی کشور

    ۲-محدود نکردن سیاست خارجه در یک محور خاص مانند برجام

    این دو نکته بسیار جای امیدواری دارد،زیرا برای واقع گرا بودن در کنش های بین المللی نیاز است که ابتدا در داخل سیستم مدیریتی کشور از تمامی ظرفیت ها استفاده گردد و خود را محدود به یک دیدگاه و جریان خاص ندانست اتفاقی که در دولت های قبل شاهد آن بودیم و در این صورت است که می توان به سیاست خارجه شکلی تعامل گرا و چند بعدی بخشید.

    نکته کلیدی دوم در سخنان ایشان محدود نکردن کشور به حوزه چند کشور اروپایی و یا برجام است که خود نشان از دیدگاهی واقع گرا و سازنده دارد و در این راستا است که میتوان از ظرفیت های تمامی کشورها در جهت منافع ملی خود استفاده کرد و در آینده از آسیب های احتمالی مانند تحریم جلوگیری گردد.

    ظرفیت هایی مانند ۱۲۰ کشور عضو عدم تعهد و یا کشورهای شرق آسیا که در سال های قبل به نوعی مغفول مانده اند، بر همین اساس با ایجاد این توازن و تعادل است که میتوان منافع ملی و جایگاه خود را مانند بسیاری از کشورهای توسعه یافته در نظام بین الملل ارتقاء بخشید که ما با سخنان آیت الله رئیسی می توانیم این امیدواری را در خود داشته باشیم.

    نویسنده: دکتر رضا عاشوری زاده قائم مقام ستاد ایران ما (منتقد سیاست های دولت تدبیر و امید )